Brak motywacji: kiedy nastolatek mówi „nie mam siły” i naprawdę to czuje
Z życia wzięte
Tomek, 16 lat. Rano nie wstaje z łóżka, spóźnia się do szkoły. Siedzi nad zeszytem i mówi: „nie dam rady, nie mam siły”. Rodzice wściekają się: „leniwy jesteś!”. Tymczasem za brakiem motywacji kryje się coś więcej.
Brzmi znajomo? Jeśli też tak masz - sprawdź, co możesz zrobić.
Dlaczego brakuje energii? - krótka analiza
- Przeciążenie nauką i obowiązkami.
- Brak snu i regeneracji.
- Depresyjny spadek nastroju.
- Brak poczucia sensu - „po co się uczyć, i tak to nic nie da”.
Co na to psychologia? - teoria na skróty
- Badania: chroniczny brak motywacji u młodzieży często wiąże się z depresją i lękiem (Salmela-Aro et al., 2008).
- Teoria samodeterminacji (Deci & Ryan, 2000): brak autonomii i poczucia kompetencji obniża motywację.
- CBT: zmiana narracji z „nie mogę” na „mogę spróbować krok po kroku”.
Ćwiczenie 3-10-30
10 minut: razem ustalcie jedno małe zadanie na dziś (np. 15 minut nauki).
30 dni: codziennie zapisujcie jeden mały sukces - nawet drobiazg.
A co jeśli… to depresja?
Tym bardziej nie wolno tego bagatelizować. Brak energii i motywacji to jeden z głównych objawów depresji - lepiej zareagować wcześniej.
Najczęstsze błędy rodziców
- „Weź się w garść”.
- Porównywanie do rodzeństwa.
- Oskarżanie o lenistwo.
- Oczekiwanie natychmiastowych efektów po jednym dniu.
Mini-narzędziownik
- Technika „małych kroków”.
- Regularny rytm snu.
- Planowanie jednego małego celu na dzień.
- Konsultacja psychologiczna, jeśli brak energii utrzymuje się tygodniami.
Z życia po wdrożeniu (follow-up)
Tomek po kilku tygodniach wprowadzenia ćwiczeń i małych zmian widzi pierwsze efekty: mniej napięcia, więcej spokoju i więcej miejsca na siebie.
Podsumowanie
Brak motywacji to często krzyk o pomoc, a nie zwykłe lenistwo. Twój nastolatek potrzebuje wsparcia i zrozumienia, a nie kolejnej presji.
👉 Jeśli Twój nastolatek mówi „nie mam siły” i nie wiesz, jak mu pomóc - umów konsultację ze mną. Razem znajdziemy wyjście z tego marazmu.
👉 Jeśli czujesz, że ten temat dotyczy Ciebie - zapraszam na konsultację. Pomogę Ci poukładać emocje i odzyskać spokój.
Źródła
- Salmela-Aro, K., et al. (2008). School burnout and engagement in the context of demands-resources model.
- Deci, E. L., & Ryan, R. M. (2000). Self-determination theory and the facilitation of intrinsic motivation.